MOEDERLAND, VADERLAND
De Hongaars-Nederlandse Goya van den Berg ervaart hoe haar seksualiteit door politici in beide landen op tegenstrijdige manieren wordt ingezet om groepen tegen elkaar uit te spelen. Ze onderzoekt hoe ze zich verhoudt tot haar eigen identiteit en gevoel van thuis in een klimaat waar die door (extreem-)rechts wordt geïnstrumentaliseerd.
Ik heb geen zin de emancipatie van vrouwen en homoseksuelen nog eens over te doen
- Pim Fortuyn
Part of the increased recourse to domestication and privatization of neoliberal economies and within queer communities, homonationalism is fundamentally a deep critique of lesbian and gay liberal rights discourses and how those rights discourses produce narratives of progress and modernity that continue to accord some populations access to citizenship—cultural and legal—at the expense of the delimitation and expulsion of other populations.
- Jasbir Puar
De billboards staan overal. Een witte vrouw in een witte bloes met in haar armen een kindje. Laten we onze kinderen beschermen. Ze kijkt recht in de camera langs je heen, vermijdt kost wat kost jouw blik. Een maagdelijke anti-Mona Lisa. Haar blauwe ogen zoeken naar hulp van iemand die achter je staat.
Onwillekeurig kijk je over je schouder om te zien wie haar oproep beantwoordt.
Thuis aangekomen ligt er een brief voor je klaar. Een vragenlijst voor het aankomende referendum. Steunt u het blootstellen van minderjarigen aan seksueel expliciete media die hun ontwikkeling zouden kunnen beïnvloeden?
Een tram rinkelt langs je over de Vijzelstraat. Door de regenboog langs de zijkant staat: Everybody is welcome here. #YouareIncluded
Het plein staat vol jonge Hongaren. Dit is geen Pride die wordt bezocht door toeristen. Een vrouw op het podium spreekt over haar kind. Haar dochter is homo. Haar toon is zacht en strijdvaardig. Onvoorwaardelijk. Voor degenen wier ouders niet aanwezig zijn, jullie zijn niet alleen.
Een jongen pakt de hand van degene naast hem. Je keel slibt dicht.
Ze doet een oproep aan ouders die het misschien lastig vinden. Er is een kraampje opgezet waar ze kunnen komen praten. Ze begrijpt het.
Je voelt je geraakt en je voelt je een indringer.
De oefentoets voor inburgering, onderdeel Kennis van de Nederlandse Maatschappij, stelt de vraag: Uw dochter gaat op kamers wonen. U maakt kennis met de buren. De buren zijn lesbische vrouwen. Wat kunt u het beste doen? A. U zoekt een andere kamer voor uw dochter. B. U waarschuwt de buren dat ze uit de buurt van uw dochter moeten blijven. C. Niets. De volgende vraag gaat over waar GFT-afval heen moet worden gebracht.
Hier ben je welkom. Een poster met een jonge vrouw in oranje blauwe vlakken kijkt je aan. “Ik sta aan jouw kant.” Je wilt helemaal niet aan haar kant staan, maar wanneer je een stap zet beweegt ze mee als de maan.
Er is commotie. Een groep neonazi’s heeft de toegewezen plaats langs de mars verlaten. Samen met een andere vrijwilliger ren je langs de dranghekken om de route te herleiden. Bij het kruispunt met de straat waar de fascisten zich hebben verzameld, sluiten jullie het doorgangspunt.
Mark Rutte trapt zijn verkiezingscampagne af met een open brief: “Mensen die zich niet willen aanpassen, afgeven op onze gewoontes en onze waarden afwijzen. Die homo’s lastigvallen, vrouwen in korte rokjes uitjouwen of gewone Nederlanders uitmaken voor racisten. Ik begrijp heel goed dat mensen denken: als je ons land zo fundamenteel afwijst, heb ik liever dat je weggaat. Dat gevoel heb ik namelijk ook. Doe normaal of ga weg.”
Een groep internationale studenten snapt niet waarom ze er niet langs mogen. Twee mensen in hesjes proberen tevergeefs het woord te vinden voor onveiligheid. Je legt in het Engels uit wat de situatie is.
De Telegraaf bericht dat nog maar 43 procent van de Amsterdamse jongeren accepteert dat twee mensen van hetzelfde geslacht verliefd op elkaar worden. Geert Wilders twittert: “Hoe zou dat nou komen?”
Volgens de nieuwe grondwet vormt de familie de basis van de natie. De moeder is een vrouw, de vader is een man. Zo moet worden gegarandeerd dat kinderen opgroeien met de waarden van de christelijke cultuur van Hongarije, legt minister Varga uit.
Op de boot van Booking.com staan dronken mensen uitbundig te dansen. Er zijn al het hele jaar protesten omdat het bedrijf accommodaties aanbiedt in illegale zionistische nederzettingen.
“Gadverdamme,” hoor je iemand achter je zeggen. Ze wijst lachend naar twee in leer geklede oudere mannen die op de volgende sloep staan te twerken.
Op 18 maart 2025 worden Pride marsen verboden in Hongarije. Er wordt geprotesteerd. Oppositiepartijen veroordelen het besluit. Ze waarschuwen dat dit gaat over het inperken van het demonstratierecht.
Deze tekst is geïnspireerd door o.a. het werk van Jasbir Puar, Sarah Schulman en andere denkers rond homonationalisme. Een volledige lijst van geraadpleegde bronnen is beschikbaar op aanvraag via Goya van den Berg.
Goya van den Berg (1998) is dramaturg en schrijver. Vertrekkend vanuit wetenschappelijk onderzoek naar verschillende zintuiglijke ervaringen, vervaagt ze graag de grenzen tussen het menselijke en niet-menselijke. Haar academische werk The Scents of an Ending: (Dis)Entangling Climate Change Narratives and Archival Processes in Olfactory Art verscheen bij Tectum Verlag.